2006 թվականին ինտերնետ տիրույթում հայտնված одноклассники.ru կայքը
հատեց մինչ այդ գոյություն ունեցած ռեկորդային բոլոր սահմանները: Մարդիկ
էյֆորիայի մեջ ընկած «սայթեր» էին բացում ու ինքնահաստատվում: Հետաքրքիր
վիճակագրություն կլիներ հաշվել վերոնշյալ կայքի միջոցով հանդիպած
պարմանների ու պարմանուհիների, այդ հանդիպումների արդյունքում ձևավորված
«ընգեր-ընգերուհիների», «մեր քրոջ նկարին ացենկա դնելու» առիթով
կազմակերպված «մեր քրոջ ախպոր+ մեր քրոջ ախպոր շրջապատ- մեր քրոջ նկարին
ացենկա դրած հարիֆ + հարիֆի շրջապատ» հույժ գաղտնի ու կարևոր
ասուլիս-կոնֆերանսների, ջարդված ծնոտների ու քթերի թիվը:
Ամենևին նպատակ չունեմ քննադատել վերոնշյալ կայքը (դրանով զբաղվողների
թիվն առանց այդ էլ մեծ է): Մինչ ազգի ռուսայոլա տանող խավը «կայֆեր էր
անում» одноклассники.ru կայքում, հասարակության մյուս մասը, որ
առանձնանում էր անգլերենի լավ իմացությամբ, հաստատվում էր facebook.com
կայքում: Նրանք հպարտանում էին այն բանով, որ այս կայքում չկան «աղջիկ
խոսացնող քյառթուներ» և միամտաբար կարգավիճակներ էին գրում մոտավորապես
այսպիսի բովանդակությամբ. «Երեխեք բայց ինչ հավես ա չէ, որ էս սայտում
քյառթուներ չկան», «Ինչ լավա, կարամ նկարներս հանգիստ ափլոդ անեմ, մեկա
բոլորը չեն տեսնի»:
Սա շարունակվում էր այնքան ժամանակ, մինչև ֆեյսբուք անող Աննայի հարևանի
տղա Արթուրը, որ այդ ժամանակ բախտի անհաջող բերմամբ նրանց տանն էր
գտնվում, տեսավ ինչ-որ նոր կապույտ ադնակլասսնիկի ու որոշեց հարցնել, թե
ի՞նչ է դա: Աննան իհարկե կարող էր հասկանալ, որ իր պատասխանից է կախված շատ
շատերի հետագա վիրտուալ կյանքը, բայց, ցավոք, նա դա չգիտակցեց և անկեղծ
պատասխան տվեց Արթուրին. «Շատ լավ սայթ ա, Արթուր ջան, շփվում ենք
ընկերների հետ, տենց էլի»: Արթուրի` հատ-հատ շարած մազափունջից մի մազ վեր
ցցվեց (կամ ժելեյի չափից շատ լինելուց կամ էլ մտքի փայլատակումն այդպես էր
արտահայտվում նրա մոտ):
Միևնույն ժամանակ երրորդ մասցի Լյովը ճաշասենյակով անցնելիս նկատեց
քրոջը, որ շատ տարօրինակ կերպով հանգիստ նստած չաթ էր անում ընկերուհու հետ
նույն ֆեյսբուքում և ունքը խորհրդանշական վեր բարձրացրեց. «Էս ի՞նչ թազա
սայթ ա…»:
Այսպիսով, շուտով ողջ ֆեյսբուքով տարածվեց գուժը, ես կասեի`բոթը. «Нас
нашли. Нашествие кяртов»… Մի փոքր ժամանակ անց արդեն հանդիպում էին «ara
es fesbuk@ vonc a ashxatum», «hors arev es inch xarn a», «ape um drujit
em talis @ndunum a» և այլ կարգավիճակներ: Շատ ավելի հաճախ հանդիպում էին
աղջիկների «պատերի» վրա գրված «barev vonc es»-ներ: Եվ այսպես,
կամաց-կամաց, նորմալ շփում և ավելին փնտրող մարդկանց վերջին հանգրվան
ֆեյսբուքը վերածվեց այնտեղ ամեն ջանքով ներս խցկվող «քյառթերի» և նրանց
այնտեղից վռնդել ձգտող «ֆեյսբուքցիների» մարտի դաշտի:
Իսկ այժմ մի քանի վառ օրինակ «Քյաթուիզմը Հայաստանում» խորագրի ներքո
կամ այլ կերպ ասած` ինչպես «չկպցնել» աղջիկներին: Հանցագործների անուններն
ու դեմքերն աղավաղված են` «մարդ ես, մեկ էլ տեսան, եկան կռիվ»
նկատառումներից ելնելով: